Senfonik metal ya da opera metal, metal müziğin klasik batı
müziğindeki senfonik elementleri içeren türüne denilir. Senfonik metal
hem başlı başına bir tarz olabildiği gibi baska tür metallerle karışım
olarakta karşımıza çıkabilir. Diğer türlerle karışımına göre oldukça
çesitlilik gösterse de temel olarak klasik müzik melodilerinin ve
enstrümanlarının metal müzik ile uyumunun sağlanması, kadın vokaller
kullanılması ve bir opera veya senfoni dinlermiş havası uyandırmasıyla
kendini ayırır.
Ana müzikal ögeleri
Evanescence, Dimmu Borgir ve Nightwish gibi diğer metal
türlerinde de kısıtlı olarak senfonik enstrümanları ve melodileri
kullanan gruplar bazen türün altında gösterilseler de bu senfonik
çizgiyi devam ettirmedikleri için senfonik metal grubu sayılmazlar.
Sayılsalar da senfonik metalin alt türlerinden (senfonik power metal,
senfonik black metal) saylırlar.
Senfonik metalin kökleri öncül gotik metale, power metale ve
klasik batı müziğine dayanmaktadir. 1990′lı yılların başında gotik
metalden ayrılan akım daha çok bas ve ritm gitarlarda türün atası
olarak kabul edilen gotik metale sıkı sıkıya bağlıdır. Fakat daha
sonraları black metal, death metal, power metal ve progresif metalin
gitar melodileri adapte edilmiş ve türün kendi sentezleri
yaratılmıştır. Tür klasik batı müziği melodileri ve tarzını heavy
metal’e adapte ederek güclü bir senfoni havası hakim kılmaya çalışır.
Klasik müziği çok kullanamayan gruplar ise heavy metal’e ağırlık verip
basit ve akılda kalıcı melodilerle genele hitap etmeye gayret ederler.
Bir diğer önemli unsur ise power metal’dekine benzer gitar melodileri
kullanarak müzige daha aydınlık, olumlu ve pozitif bir atmosfer vererek
gotik metaldeki karanlık ve kasvetli havayı dağıtmaktır.
Gotik metalde oldugu gibi klavye müziğin belkemiğini
oluşturan yapıtaşıdır. Müziğin merkezinde klavye bulunmaktadir. Arka
plan müziği en kolay melodileri çalarken en zor ve teknik melodiler
klavye tarafından çalınır. Hatta birçok klasik müzik enstrümanı da
klavye sayesinde seslendirilerek konserlerde bir cok enstrüman
kullanılmadan da senfonik metal üretilir. Fakat albüm kayıtlarında
gerçek klasik müzik enstrümanları kullanilir. Bazı gruplar
konserlerinde piyanist, kemanist, harpist veya flütist kullanırlar.
Hatta bazı grupların tam zamanlı flütist veya kemanistleri bile vardır.
Müziğin atmosferi şarkıda işlenen konuya uyum gösterir.
Neşeli ve mutlu şarkılar hızlı ve canlı tonlarla işlenirken, karanlık
ve melankolik şarkılar yine uygun şekilde eşlik edilirler. Power metal
neşeli şarkılara; black metal, gotik metal veya death metal de karanlık
konulu şarkılara ilham kaynağı olur. Müziğin atmosferi klavye
tarafindan sağlanırken diger enstrümanlar ona uyum saglarlar.
Senfonik metal şarkıları birçok değişik konuyu işleyebilir.
Genelde şarkılarda power metal’de olduğu gibi fantastik hikayeler veya
opera konuları işlenir. Bunun yaninda efsaneler, tarihi özgün hikayeler
ve destanlar da senfonik metal şarkılarının konusu olabilir. Gotik
metalde olduğu gibi tek bir hikayeyi anlatan albümleride sıkça
hazırlanmıştır (Dragonforce, Epica ve Rhapsody of Fire bu biçimde güzel
calışmalar ortaya koymuşlardır; power metal grubu Kamelot’un “Epica”
albümü en akılda kalan örneklerindendir).
Senfonik metal gruplarının bir diğer önemli özelliği kadın
vokaller kullanmalarıdır. Ön vokal her zaman kadındır, mezzo-soprano
tarzında eserler icra ederler. Çoğu zaman hiç erkek vokal kullanılmaz
veya kullanılsa dahi arka vokallerde duyulur. Çoğunlukla gotik
metaldeki erkek vokallerini andırırlar. Eğer ön vokal erkekse veya
kadın vokal kadar ön plandaysa genellikle grubun yaptığı müzik senfonik
power metal olur. (Örnek: Kamelot, Nightwish, Sonata Arctica)
Temelleri
Ilk olarak ortaya çıkmasında death metal ve gotik metal
türlerinde klasik müzik enstrüman ve öğelerinin kullanılmaya başlaması
etkili olmuştur. Özellikle ilk olarak death metal grubu olarak kurulmuş
Therion müziğini daha çok klasik ögelerle pekiştirmiş ve nihayet
konserlerinde tam orkestra kullanmaya baslamış ve yeni yarattıklari
senfonik metal müzikle anılmaya başlamışlardır.
1997 yılında Nightwish ve Within Temptation ilk albümlerini
piyasaya sürmüş ve Therion’un tarzından oldukça etkilenmişlerdir.
Within Temptation gotik metalin ögelerini uyarlayarak klavyeyi müziğe
yerleştirmiş, vokalistleri Sharon den Adel’in soprano vokali ile erkek
vokalleri tamamen kaldırarak türe katkıda bulunmuştur. Nightwish ise
daha cok power metal tarzina yakın melodiler seçmiş, operatik soprano
vokalleri Tarja Turunen ve klasik batı müziği etkileşimli
besteci-klavyecileri Tuomas Holopainen ile bugünün en çok tercih edilen
senfonik metal türü olan senfonik power metal’in öncüsü olmuştur.
Günümüzde ise daha önceleri death metal, doom metal, gotik
metal, power metal veya black metal olarak başlayan gruplar dahi
senfonik metal grubu olarak bilinmeye baslamışlardır. Bazıları senfonik
metalin heavy metal alt türü oluğunu savunurken başkaları her hangi bir
metal türünde kullanilabilecek bir stil oldugunu düşünmektedirler.
Senfonik metalin popülaritesi gün be gün artmaktadır.
Alt ve melez türler
Senfonik power metal
Senfonik power metal, power metali klavye ve diğer
enstrumanların kullanımıyla senfonik metal ile uydurarak sentezler
oluşturan bir senfonik metal alt türüdür. Günümüzde en çok dinlenen
senfonik metal türüdür. Bu türü icra edenlerin “senfonik” veya “power”
kısımları ağır basabilir. Örneğin; Sonata Arctica, Blind Guardian,
Nightwish gibi gruplar power metal tarzına ağırlık verirken Epica,
After Forever, Therion gibi gruplar senfonik metal ve klasik müziğe
yakın durmayı tercih eder.
Senfonik black metal
Senfonik black metal, black metal ve klasik batı müziğini
harmanlayan bir müzik türüdür. Melodik black metal ile benzerlikler
gösterir ancak klavye kullanımı çok daha yoğun ve klasik müzik
özellikleri çok daha öndedir. Black metal’in en popüler türevidir.
Örnek gruplar: Dimmu Borgir, Emperor.